Het beeldhouwwerk van het Oudezijds Herenlogement

Het begin…

Na de nodige omzwervingen door de stad heeft Jos Otten – van de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Gevelsten – in augustus 2016 Tobias benaderd om ergens in Amsterdam delen van het beeldhouwwerk van het Oudezijds Herenlogement te ontgraven en te transporteren naar onze werkplaats.

We hebben delen van het timpaan waaronder het fronton, festoenen en het stadswapen opgegraven. Ondertussen was het duidelijk dat de leeuwen voor het kantoor van de ING aan de Haarlemmerweg stonden óók onderdeel waren van het beeldhouwwerk.

Brokstuk festoen
Brokstuk festoen
Een aantal brokstukken vormen het stadswapen

Op basis van de opgegraven brokstukken en aan de hand van archief fotomateriaal heeft Tobias een reconstructie tekening gemaakt. Een voor- en zij aanzicht en aangegeven welke onderdelen gemaakt moesten worden en welke gerestaureerd.

Reconstructie Oudezijds Herenlogement

Reconstructie tekening timpaan Oudezijds Herenlogement
Reconstructie tekening aangegeven met groen welke onderdelen nieuw gebeeldhouwd moeten worden

Het timpaan is aan de hand van archief-fotomateriaal in de juiste proporties op schaal getekend. De buitenmaten op ware grootte komen neer op breed 8.90 m. bij hoor 4.75 m. en diep 70 cm.

Een betonnen opstand/voorziening is nodig om het geheel te kunnen opbouwen en te dragen. Gezien het grote gewicht van ca. 18-19 ton aan natuursteen is het raadzaam om een constructeur de funderingsberekening te laten maken. Gezien de lengte van het timpaan is het gewicht per gemiddelde strekkende meter ca. 2.8 ton inclusief de betonnen opstand.

Benodigde werkzaamheden

  1. De bestaande zandstenen onderdelen dienen te worden gereinigd m.b.v stoom- en reiniging van algen- en misdoend middel ter verwijdering. Alle relevante ontbrekende delen, scheuren en breuken dienen te worden aan geheeld m.b.v op kleur gebrachte minerale zandsteen restauratie mortel op een schoon te hakken en te bruteren ondergrond, voorzien van de benodigde messing bewapening. De aanhalingen zullen in model worden gebracht, textuur en bewerking conform bestaand. De herstellingen zullen minstens 3 dagen worden nabevochtigd om de doorharding te bevorderen. Aantal te restaureren en te reinigen delen: 6 stuks.
  2. De 3 gebroken delen behorende tot het maskeren boven het stadswapens/schild schoonhakken op de breukvlakken, waarna te verlijmen met 2 componenten akepox op kleur. De ontbrekende delen eveneens aandelen zoals in 1. beschreven.
  3. Maken van alle tekeningen en contra mallen t/b/v juiste maatvoering volgens schaaltekening op ware grootte.
  4. Het leveren van de ontbrekende onderdelen in kalksteen te weten: 1 kroon, 1 rijksappel, 10 kroonlijst stukken, 8 architraaf stukken, 1 sokkel onder kroon, 1 blok onder wapenschild, 1 linker helft van rechter festoen, 2 blokken t.b.v rechte hoek, 2 blokken t.b.v linker hoek.
  5. Opstelling maken onder kraanbaan d.m.v uitvlakken en stellen t.b.v opstellen en accorderen.
  6. Hakken/frijnen/beeldhouwen kroon.
  7. Hakken/frijnen/beeldhouwen rijksappel.
  8. Hakken/frijnen/beeldhouwen sokkel onder kroon.
  9. Hakken/frijnen/beeldhouwen 10 kroonlijst stukken.
  10. Hakken/frijnen/beeldhouwen 8 architraaf stukken.
  11. Hakken/frijnen/beeldhouwen 1 ornament blok onder sokkel.
  12. Hakken/frijnen/beeldhouwen 1 festoen en hoorn des overvloeds.
  13. Hakken/frijnen/beeldhouwen 2 delen hoek rechts.
  14. Hakken/frijnen/beeldhouwen 2 delen hoek links.
  15. Alle natuurstenen onderdelen dienen te worden voorzien van doorlaten en koppelankers van RVS. Totaal 91 stuks.
  16. De nieuwe en bestaande onderdelen van het gehele timpaan zullen worden ontstoord d.m.v de verneveling van een airco silicaat van Jahn Internationaal. Deze patinage verkiezend de ondergrond m.a.w. gaat een verbinding aan met de steen en zal op transparante wijze zorgen voor een kleur nevel die de steen tegen regen beschermd terwijl de 98% damp=open blijft. Dit is van belang voor het behoud en het niet verstoren van de waterhuishouding in de steen.
  17. Transport en plaatsing met kraan inclusief verankering en in kalkmortel gezet en afgevoegd in Jahn mortel van alle 39 onderdelen op een door derden gestorte betonnen opstand.

Ondertussen….

Waren de twee leeuwen van het beeldhouwwerk Oudezijds Herenlogement ook getraceerd. Ze stonden bij voor het kantoor van de ING aan de Haarlemmerweg. Via Jos Otten werden we in contact gebracht met de ING bank en na een aantal overleggen hebben we de twee leeuwen in de zomer van 2016 zorgvuldig gedemonteerd en getransporteerd naar onze werkplaats.

Na meer omzwervingen heeft Jos Otten met een aantal kompanen de kroon van het beeldhouwwerk gevonden die dienst deed als steun van een slagboom bij een werf van de Gemeente Amsterdam aan de Driemondweg in Zuidoost.

Stand van zaken….

In 2017 zijn we gestart met het restaureren van onderdelen. Een comité is hard bezig met sponsoring. Ze zijn in januari 2018 langs geweest op het atelier -met sponsoren- om de gerestaureerde onderdelen te bekijken en om een idee te geven wat er allemaal bij komt kijken om dit project te realiseren. We gaan door met het restaureren en met het reconstrueren van het beeldhouwwerk Oudezijds Herenlogement.

foto: Wim Ruigrok
foto: Wim Ruigrok
foto: Wim Ruigrok

 

foto: Wim Ruigrok