De Willet dievenklauwen opnieuw in het lood gezet

Voor museum Willet-Holthuysen vindt de laatste dagen een kleine demonstratie oud ambacht plaats. Toeristen, kantoormensen en motoragenten houden even de pas in vanwege het ongebruikelijke schouwspel: er wordt op het moment gewerkt aan de bevestiging van de ‘dievenklauwen’ – de vier tralievensters in de gevel van het souterrain.

 Snoep & Vermeer aan de straatkant
Snoep & Vermeer aan de straatkant

De vuistdikke ijzeren dievenklauwen  die in zandstenen dorpels staan, roesten aan de ondereinden langzamerhand weg. Dit was ooit al eens hersteld met nieuw aangelaste stukken ijzeren staf en aangegoten manchetten van kunsthars. Helaas bleek dit niet afdoende; een klein beetje vocht kan al roest bij de tralie veroorzaken en de druk van de expanderende roest scheurt die kunsthars na verloop van tijd toch weer kapot. Hierdoor is het ijzer niet meer beschermt en gaat het roesten door.

Opengescheurde kunsthars manchetten
Opengescheurde kunsthars manchetten

Er is daarom besloten om de manchetten ditmaal weer in het klassieke lood uit te voeren. Dit is de methode die van ouds als pakking voor het bevestigen van ijzer in steen gebruikt wordt. Lood is niet vochtgevoelig en omdat het gemakkelijk smeltbaar is, kan het in vloeibare staat aangebracht worden. Eenmaal uitgehard heeft het bovendien de prettige eigenschap vervormbaar te zijn. Uitzetting van het ijzer door zonnewarmte en toekomstige roestkorsten zullen niet onmiddellijk problematisch zijn; naden of scheurtjes kunnen eenvoudig worden dicht geklopt. Nadeel van lood is de giftigheid ervan bij de verwerking. Goede beschermingsmiddelen en hygiëne op de werkplek zijn essentieel.

Afbeeldingen van het proces:

Van links naar rechts (klik op de afbeelding voor een groter formaat)
– Verwijderde kunsthars, de dunne aangelaste stukken staf komen aan het licht
– Het ijzer in de menie gezet.
– Het aanbrengen van een roestvrijstalen mal rond de staf, de kieren afgedicht met klei.
– Het smelten van het lood.

Van links naar rechts (klik op de afbeelding voor een groter formaat)
– Twee pollepels lood worden tegelijkertijd  verhit voor de ca. 6 kg. benodigd per manchet.
– Het aangieten van de manchet
– Het koelen van het lood
– De mal wordt verwijderd

Het na bewerken van de manchet met de koudbeitel. Nog niet geoxideerd is het lood bijna zilverkleurig.
Het na bewerken van de manchet met de koudbeitel. Nog niet geoxideerd is het lood bijna zilverkleurig.
Het resultaat
Het resultaat.
Uitvoering door Tobias Snoep, Sindy Buissink en Cor van der Geest (Fa. Snoep & Vermeer).